Alg tohumları uzayda 9 ay hayatta kaldı
Yosunlar bitki dünyasının “tardigradları” olarak bilinir; yani güçlü radyasyona, aşırı sıcaklıklara ve tamamen kurumaya dayanma yetenekleriyle ünlüdür. Japonya’daki Hokkaido Üniversitesi’nden biyolog Tomomichi Fujita ve ekibi, bu dayanıklılığın sınırlarını test etmek için son derece iddialı bir deney gerçekleştirdi.
Beklenti sıfırdı, sonuç şaşırttı
Yaygın olarak bilimsel model bitki olarak kullanılan Physcomitrium patens türünün tohumlarını içeren kapsüller, UUİ’nin dış yüzeyine yapıştırıldı ve dokuz ay boyunca uzayın zorlu koşullarına, yani vakuma, aşırı sıcaklıklara ve kozmik radyasyona doğrudan maruz bırakıldı.
Dr. Tomomichi Fujita deney öncesinde beklentilerini şöyle ifade etti: “Neredeyse sıfır hayatta kalma bekliyorduk, ancak sonuç tam tersi oldu: sporların çoğu hayatta kaldı.” Fujita, bu minik bitki hücrelerinin gösterdiği olağanüstü direnç karşısında hayran kaldığını söyledi.
Hücresel düzeyde uzay zırhı
Deney sonunda Dünya’ya dönen alg hücrelerinin yüzde 80’inden fazlası başarıyla çimlenerek normal bitkilere dönüştü. İnsanlar da dahil olmak üzere çoğu canlının uzayda bir an bile hayatta kalamayacağını hatırlatan araştırmacılar, bu durumun, Dünya’da gelişen yaşamın, hücresel düzeyde uzay koşullarına dayanabilecek iç mekanizmalara sahip olduğuna dair net bir kanıt sağladığını söylüyor.
Bu esneklik, yaklaşık 500 milyon yıl önce bitki krallığının deniz ortamlarından kara ortamlarına geçişinde alglerin başarısının anahtarı olabilir. Bu öncü bitkiler kayalardan besinleri çıkararak yaşamın gezegenimizin kurak bölgelerine yayılmasına olanak tanıyan topraklar yarattılar.
Mars ve Ay’da ekosistem yaratma hayali
Dünya üzerinde yapılan önceki testler, yosunun diğer kısımlarının birkaç hafta içinde donmaya, ısıya veya radyasyona yenik düştüğünü göstermişti. Ancak uzaya gönderilen tohumlar, tüm bu stres faktörlerine aynı anda maruz kalmalarına rağmen hayatta kaldılar.
Dr. Fujita, bu direncin, tohumların üreme dokularını çevreleyen ve “pasif bir kalkan” görevi gören çok katmanlı yapıdan kaynaklandığına inanıyor.
Fujita, çalışmanın nihai hedefinin Ay ve Mars gibi dünya dışı ortamlarda yeni ekosistemler inşa etmeye yönelik bir başlangıç noktası olmasını umduğunu ifade etti. Alg araştırmaları, diğer gezegenlerde yaşam kurma hayalinin bilimsel temelini atıyor.
